Άφθονα εδέσματα, εορταστικές συνεστιάσεις, οινοποσία αποτελούν για τους περισσότερους ανθρώπους απαραίτητες συνιστώσες των εορτών. Η εικόνα ωστόσο είναι κοινή για αρκετούς από εμάς μετά τις γιορτές: Πυρετός και διάρροια αποτελούν τα πιο κοινά παθολογικά συμπτώματα που αν και συνήθως περνάνε από μόνα τους, προκαλούν ανασφάλεια και φόβο.

Η διάρροια

Το πιο σύνηθες αίτιο της διάρροιας, που μας συμβαίνει αμέσως μετά τις γιορτές είναι η γαστρεντερίτιδα, που δεν κάνει διακρίσεις φύλου ή ηλικίας, και η οποία προκύπτει κυρίως λόγω τοπικής προσβολής του εντέρου από παθογόνους μικροοργανισμούς (π.χ. Escherichia coli, Shigella). Η διάρροια ενδέχεται να συνοδεύεται, αν και όχι πάντοτε, από έμετο, κοιλιακό πόνο, κακουχία, πυρετό, αδυναμία.

Ο κύριος παράγοντας που οδηγεί στην αύξηση των επεισοδίων γαστρεντερίτιδας κατά την περίοδο που διανύουμε, ακόμη και στην περίπτωση των οικογενειακών γευμάτων και παρά το γεγονός ότι οι χαμηλές θερμοκρασίες του Χειμώνα δεν ευνοούν την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών στα τρόφιμα, είναι η συνήθεια να σερβίρουμε τα πιάτα σε μπουφέ καθώς και η παραμονή των φαγητών για μεγάλο διάστημα εκτός ψυγείου τόσο πριν όσο και μετά το σερβίρισμα. Έτσι, ευνοείται ο πολλαπλασιασμός λοιμογόνων που είναι υπεύθυνα για γαστρεντερίτιδες και τροφικές δηλητηριάσεις. Το πρόβλημα επιδεινώνεται όταν δεν έχουν ληφθεί σωστά μέτρα υγιεινής, όπως είναι το ανεπαρκές πλύσιμο των χεριών, η χρήση σκευών προετοιμασίας των ωμών τροφίμων τα οποία στη συνέχεια επαναχρησιμοποιούνται χωρίς να έχουν καθαριστεί για τα μαγειρεμένα τρόφιμα κλπ.

Σε περιπτώσεις διάρροιας πρέπει να φροντίσουμε για την αναπλήρωση νερού και ηλεκτρολυτών με καλή ενυδάτωση, λήψη ζωμών κρέατος και λαχανικών. Περιπτώσεις που επιβάλλουν την άμεση ιατρική αξιολόγηση είναι η πτώση της αρτηριακής πίεσης, ο πυρετός, η επίμονη ή παρατεταμένη διάρροια, ο έντονος κοιλιακός πόνος και η δύσπνοια. Κατά την ιατρική αξιολόγηση θα διερευνηθεί εάν πρόκειται για απλή γαστρεντερίτιδα ή για σοβαρότερη κατάσταση όπως σαλμονέλλωση, ηπατίτιδα, φλεγμονώδη νόσο εντέρου.

Ο πυρετός

Ο πυρετός αποτελεί ένδειξη φλεγμονής. Όταν η πρώτη γραμμή άμυνας καταστεί ανεπαρκής, το μικρόβιο διεισδύει σε βαθύτερα στρώματα, οπότε στο στάδιο αυτό συχνά εκλύονται πυρετογόνα και παράγοντες φλεγμονής με άμεσο αποτέλεσμα την εκκίνηση της διαδικασίας ρύθμισης της κεντρικής θερμοκρασίας σε υψηλότερα επίπεδα από τον υποθάλαμο και την εμφάνιση πυρετού.

Ο πυρετός αυτήν την περίοδο, συνηθέστερα έχει ως αίτια λοιμώδεις παράγοντες (π.χ. γρίπη κορωνοϊός) που μεταφέρονται μέσω της αναπνοής και βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να επιτεθούν στο σώμα λόγω του συνωστισμού που συχνά είναι ο κανόνας στις εορταστικές συνεστιάσεις. Στις περιπτώσεις όπου ο οργανισμός αμύνεται αποτελεσματικά, η ίωση αναμένεται να κάνει ένα κύκλο 3-7 ημερών. Εάν είμαστε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για σοβαρές επιπλοκές πρέπει να βρισκόμαστε υπό ιατρική παρακολούθηση σε όλη τη διάρκεια της ίωσης. Θα μας βοηθήσει η επαρκής λήψη νερού, ο ζωμός κότας, το τσάι, τα ροφήματα βοτάνων και λαχανικών κλπ. Σπανιότερα ο πυρετός οφείλεται σε υπερβολική οινοποσία (π.χ. αλκοολική ηπατίτιδα) ή σε  πολλαπλασιασμό μικροβίων σε όργανα που συμμετέχουν στην πέψη και διαταράχτηκαν από την υπερβολική ποσότητα φαγητού ποτού (π.χ. χολοκυστίτιδα).

Σημεία που υποδηλώνουν κίνδυνο επιπλοκών ή σοβαρότερη περίπτωση πυρετού είναι:

*Δυσκολία στην αναπνοή ή δύσπνοια

*Επίμονος πόνος ή πίεση στο στήθος ή την κοιλιά

*Επίμονη ζάλη, σύγχυση, αδυναμία διέγερσης

*Επιληπτικές κρίσεις

*Ανουρία

*Έντονος μυϊκός πόνος

*Σοβαρή αδυναμία ή αστάθεια

*Πυρετός που δεν υποχωρεί σε αντιπυρετικά

*Επίμονος εμετός

*Πυρετός ή βήχας που ενώ έχουν εισέλθει σε φάση βελτίωσης επιδεινώνονται εκ νέου

*Επιδείνωση χρόνιων ιατρικών καταστάσεων όπως των τιμών σακχάρου αίματος στον διαβητικό