Λύνουμε τις απορίες μας σχετικά με τη συσκευή που κρατάει σε ρυθμό την καρδιά μας. 

Όταν η καρδιά φτάνει στα… όριά της, ο βηματοδότης έρχεται να της δώσει ζωή. Τι ακριβώς είναι όμως η ηλεκτρονική αυτή συσκευή; Πώς τοποθετείται και πόση διάρκεια ζωής έχει; Ο ειδικός μάς λύνει όλες τις απορίες. 

Ποιος χρειάζεται βηματοδότη; 

Άνθρωποι –συνήθως άνω των 60 ετών- που παρουσιάζουν έντονη κόπωση, ζαλάδα και λιποθυμικά επεισόδια (αφού προηγουμένως έχουν νοιώσει συμπτώματα από την καρδιά τους, όπως σφίξιμο, πόνο κλπ.) είναι πιθανό να αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την καρδιά τους. Η καρδιά δηλαδή δεν χτυπάει με φυσιολογική ταχύτητα και ρυθμό, με αποτέλεσμα το αίμα να μην ρέει κανονικά προς τα διάφορα όργανα. Σ’ αυτήν την περίπτωση, τοποθετείται στον ασθενή μια ηλεκτρονική συσκευή που επιτρέπει στην καρδιά -μέσω ηλεκτρικών παλμών- να βρει τον κανονικό της ρυθμό. 

Πώς μπαίνει ο βηματοδότης; 

Η εμφύτευση του βηματοδότη γίνεται με επέμβαση διάρκειας 1-2 ωρών, στην οποία χρησιμοποιείται τοπική αναισθησία. Ο ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο και συνήθως παραμένει για 24-48 ώρες.

Κάθε πότε πρέπει να ρυθμίζεται; 

Η συσκευή λειτουργεί με μπαταρία, η οποία πρέπει να αλλάζεται κάθε περίπου 5-10 χρόνια. Ο καρδιολόγος που παρακολουθεί τον ασθενή είναι σε θέση να κρίνει αν η μπαταρία εξασθενεί και να προγραμματίσει έγκαιρα την αλλαγή της. 

Το νερό δημιουργεί πρόβλημα στον βηματοδότη; 

Ο βηματοδότης τοποθετείται υποδόρια (κάτω από το δέρμα), οπότε δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα με το νερό. Μέχρι να «κλείσει» το τραύμα, δεν πρέπει να πέφτει νερό στην περιοχή. 

Υπάρχουν συσκευές που επηρεάζουν τη λειτουργία του βηματοδότη; 

Οι σύγχρονες συσκευές βηματοδότησης είναι πιο ανθεκτικές στα ηλεκτρομαγνητικά κύματα. Ωστόσο, οι ειδικοί συστήνουν τα παρακάτω: 

• Ο ασθενής να βρίσκεται σε απόσταση 2-3 μέτρων από τον φούρνο μικροκυμάτων όταν αυτός είναι σε λειτουργία. 
• Αν ο ασθενής χρησιμοποιεί κινητό τηλέφωνο, καλό είναι να το κρατάει σε απόσταση 20 εκατοστών από το σώμα του. 
• Η μαγνητική τομογραφία γενικά δεν συστήνεται σε ασθενείς με βηματοδότη. Οι βηματοδότες τελευταίας γενιάς, όμως, δεν επηρεάζονται από τη μαγνητική τομογραφία. 
• Ασθενείς που υποβάλλονται σε ακτινοβολία για τη θεραπεία π.χ. του καρκίνου, θα χρειαστούν ένα ειδικό πλέγμα προστασίας, το οποίο τοποθετείται πάνω από τον βηματοδότη όταν κάνουν τη θεραπεία.  
• Οι συσκευές ανίχνευσης μετάλλων (π.χ. στα αεροδρόμια) δεν δημιουργούν κανένα πρόβλημα. Απλώς, ενημερώνουμε ότι έχουμε βηματοδότη, επειδή θα «εντοπιστεί» από τις συσκευές. 

Βηματοδότης VS απινιδωτή: Ο βηματοδότης χρησιμοποιείται σε ασθενείς με βραδυκαρδίες. Από την άλλη πλευρά, ο απινιδωτής είναι μια συσκευή, που τοποθετείται περίπου όπως ο βηματοδότης, και η οποία παρεμβαίνει μόνο όταν η καρδιά κάνει συγκεκριμένες, επικίνδυνες για την υγεία μας, ταχυκαρδίες (π.χ. κοιλιακή ταχυκαρδία), που συνήθως παρουσιάζονται σε ασθενείς με σημαντικές καρδιακές ανεπάρκειες. Στην πραγματικότητα, κάνει ένα μικρό ηλεκτροσόκ και διακόπτει αυτήν την αρρυθμία. 

Επιστημονική επιμέλεια: Μανώλης Καλλιέρης, καρδιολόγος, διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Metropolitan, μέλος του Κολλεγίου των καρδιολόγων των ΗΠΑ.