Οι άνθρωποι που κοιμούνται κατά κανόνα 6 ώρες ή και λιγότερες τη νύχτα όταν βρίσκονται στη μέση ηλικία είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν άνοια σε σύγκριση με όσους κοιμούνται τουλάχιστον 7 ώρες. Οι ερευνητές βρήκαν ότι όσοι δεν κοιμόντουσαν καλά στα 50, τα 60 ή και τα 70 τους είχαν κατά 30% πιο αυξημένο τον κίνδυνο για άνοια, ανεξάρτητα από οποιονδήποτε άλλον παράγοντα κινδύνου.
Πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι ο κακός ύπνος για μεγάλη χρονική διάρκεια σχετίζεται πιθανώς με την εμφάνιση άνοιας. Άλλωστε, ξέρουν με βεβαιότητα ότι ο ύπνος «καθαρίζει» κατά κάποιον τρόπο τον εγκέφαλο από τις τοξίνες. Μία θεωρία είναι λοιπόν ότι όταν δεν κοιμόμαστε αρκετά αυτή η διαδικασία –της «αποτοξίνωσης»- δεν ολοκληρώνεται. Προφανώς δεν μπορούμε να πούμε ότι η έλλειψη ύπνου προκαλεί την άνοια αλλά είναι πιθανό να συμβάλει στην εμφάνισή της. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και επιστήμονες που υποστηρίζουν ότι μπορεί τα πράγματα να συμβαίνουν αντίθετα. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι πολλές φορές η άνοια –ειδικά το Αλστχάιμερ- μπορεί να ξεκινάει 20 χρόνια πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα, και έτσι η κακή ποιότητα του ύπνου μπορεί να αποτελεί ένδειξη και όχι αιτία της άνοιας αλλά αυτό μένει να διερευνηθεί.
Η ταυτότητα της έρευνας
Τα ευρήματα αυτά προέκυψαν από μία Βρετανική μελέτη από το Πανεπιστήμιο UCL που ξεκίνησε το 1985 και παρακολούθησε τον τρόπο ζωής και την κατάσταση της υγείας 10.000 Βρετανών εθελοντών. Αντίστοιχα μία ομάδα από τη Γαλλία εστίασε σε 8.000 συμμετέχοντες που ανέφεραν μόνοι τους στοιχεία σχετικά με τον ύπνο τους, αν και κάποιοι φόραγαν συσκευές που έμοιαζαν με ρολόγια ώστε να παρακολουθείται ο ύπνος τους από τους ειδικούς.
Οι παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα της άνοιας
Αν και το κάπνισμα, η παχυσαρκία και η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ σχετίζονται επίσης με την πιθανότητα εμφάνισης άνοιας, ο βασικός παράγοντας που αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισής της είναι η ηλικία. Εκτιμάται ότι η άνοια επηρεάζει 1 στους 14 μετά τα 65 και 1 στους 6 μετά τα 80. Οι πιθανότητες να αναπτύξουμε Αλτσχάιμερ ή Αγγειακή Άνοια (είναι η δεύτερη πιο συχνή άνοια μετά τη νόσο Αλτσχάιμερ και ευθύνεται για αυτήν η μειωμένη ροή αίματος που συνήθως προκαλεί βλάβη στον εγκέφαλο) διπλασιάζονται χονδρικά κάθε 5 χρόνια μετά την ηλικία των 65 χρόνων.
Η σημασία του ύπνου
Όχι μόνο για την προστασία μας από την άνοια αλλά και από άλλες ασθένειες και αιτίες θανάτου (π.χ. τα καρδιαγγειακά) με τα οποία έχει συνδυαστεί η κακή ποιότητα και η έλλειψη του ύπνου, είναι ζωτικής σημασίας να προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε τον ύπνο μας. Θα μας βοηθήσει το να εκτιθέμεθα στο φυσικό φως τις πρωινές ώρες, να αποφεύγουμε την πολύ καφεΐνη, το αλκοόλ, το βαρύ φαγητό και τις οθόνες τις βραδινές ώρες αλλά και το να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μία ρουτίνα ύπνου και συνθήκες που θα μας βοηθούν να κοιμηθούμε καλά και ξεκούραστα (να μην έχουμε θορύβους, πηγές φωτός, μυρωδιές, πολλή ζέστη ή κρύο στην κρεβατοκάμαρά μας κ.α.).
